Wikinuujs

Sjabloon:In 't nuujs/10-2022

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

sónger datum (oktober)
  • Oes-Europa, 10 oktober-huuj: Groetsjalige raket- en droneaanvalle op börgerdoele en enerzjiefaciliteite in de Oekraïne.
  • Midde-Oeste, 16 september-huuj: Massaal proteste in Iran taege de zedepelitie en 't relizjieus rezjiem nao d'n doed van Mahsa Amini.
  • Midde- en Zuud-Amerika, natuur en milieu, 7-10 oktober: orkaan Julia kump aan landj bie Venezuela en Nicaragua. Dao gif 't väöl sja en valle teentalle sjlachoffers, ó.m. bie 'n aerdversjuving.
  • Midde-Oeste: In Saoedi-Arabië weurt begós mit de boew van de futuristische sjtad The Line.
30 oktober
  • Zuud-Amerika: Luiz Inácio Lula da Silva wintj mit 't miniem veursjprunk de Braziliaanse presidentsverkezinge van de zittende presidentj Jair Bolsonaro.[1]
  • Zuudoes-Azië, natuur en milieu, weitesjap: Oppe Wakatobi-eilenj, kórtbie 't Indonesische eilandj Celebes, waere nuuj vogelsoorte óntdèk.[2]
  • Zuud-Azië: Inne Wes-Indiase deilsjtaat Goejarat sjtort 'n hangbrök in. Hónderde luuj valle in 't reveerwater. Zeker 141 luuj euverlaeve det neet en mie es 100 persoene zint gewóndj geraak.
  • Sjport: Max Verstappen wintj de Groete Pries van Mexico. 't Is zien 14e euverwinning dit seizón, hiemit brik 'r 't record van Michael Schumacher oet 2004.[3]
29 oktober
  • Oes-Azië: In Seoul óntsjteit bie 'n Halloweenvering e gedrank wobie zeker 153 luuj waere doedgeduujd.[4]
  • Oes-Afrika: Inne Somalische huidsjtad Mogadishu kómme zeker 100 luuj óm 't laeve bie twie explosies. Wiejer rake mie es 300 luuj gewóndj.
  • Kóns en cultuur: De Belzje journalis en sjriever Hugo Camps sjtörf op 79-jäörige laeftied.[5]
28 oktober
27 oktober
  • Economie: Elon Musk köp, nao lang óngerhanjelinge, Twitter definitief op. Hae begintj direk mit d'n doorveur van ingriepende verangeringe.
26 oktober
  • Midde-Oeste: Bie 'n sjeetpartie in 'n moskee inne Iraanse sjtad Shiraz kómme zeker 13 luuj óm 't laeve.
24 oktober
  • Nederlandj: Inne Lek kórtbie 't Zuud-Hollands Streefkerk waere veer doej luuj gevónje. 't Geit óm e gezin oet Gouda.
  • Zuudoes-Azië: Bie 'ne lochaanval op e concert inne noordelike Myanmarese regio Kachin zint zeker 80 luuj óm 't laeve gekómme.
  • Vereinig Keuninkriek, politiek: Rishi Sunak volg Liz Truss op es leier van de Conservatief Partie en premier van 't Vereinig Keuninkriek.
  • Economie, Nederlandj: Philips sjrap weltwied 4000 bane vanwaege sjlechte rizzeltate. In Nederlandj verdwiene 800 jobs, woevan 400 door gedwónge óntsjlaag.
20 oktober
17 oktober
16 oktober
  • Midde-Amerika: Twie verdachte van de maord op veer Nederlandse journaliste in El Salvador in 1982 waere opgepak. 't Geit óm 'nen ex-minister en 'nen ex-kóllenel.[8]
  • Oes-Azië: In China begintj 't twintigste congres van de Communistische Partie.
  • Weitesjap: De Nederlands-Amerikaansen astronaut en kristallograaf Lodewijk van den Berg sjtörf op 90-jäörige laeftied.[9]
15 oktober
  • Oes-Europa: In 't Róssisch Belgorod, zjus euver de Oekraïense grens, kómme bie 'n sjeetpartie in e trainingscentrum ilf luuj óm. De toedrach is óndujelik, volgens ein väölgehuurde versie zouwe de daojers huurlinge oet Tadzjikistan zeen.
  • Midde-Oeste: Bie 'ne brandj inne beröchte Evin-gevangenis kórtbie de Iraanse huidsjtad Teheran valle 4 doeje en 61 gewónje.
14 oktober
  • Midde-Oeste: Bie 'n explosie in 'n kaolemien inne Törkse sjtad Amasra zint 41 mienwèrkers óm 't laeve gekómme. Èlf luuj zint gewóndj geraak, 58 waere gered.
  • Vereinig Keuninkriek, kóns en cultuur: Activiste vanne radicaal milieubewaeging Just Stop Oil sjmiete in e museum in Lónje bleker tomatesóp euver 't sjilderie Zónneblome van Vincent van Gogh. Daonao liemde ze zich vas aan 'n moer.,[10]
  • Vereinig Keuninkriek, Economie: De Britse minister van Financië Kwasi Kwarteng weurt nao 'ne goje maondj óntsjlaoge. Zien orthodox-liberaal belastingplan haet in korten tied groeten ikkenomische sjaoj gedaon.[11] Jeremy Hunt volg häöm op.
  • Kóns en cultuur: De Britsen acteur Robbie Coltrane, bekèndj es Hagrid oet de Harry Potter-films, sjtörf op 72-jäörige laeftied.[12]
11 oktober
  • Vereinig Keuninkriek en Ierlandj, kóns en cultuur: Actrice Angela Lansbury, bekindj van de sjtöm van Mrs. Potts in Beauty and the beast, sjtörf op 96-jäörige laeftied.
10 oktober
  • Oes-Europa: Versjillende Oekraïense sjtaej waere besjtook mit rakette. De aanvalle veroerzake ónger mie groetsjalige sjtroumoetval.[13]
  • Zuud-Amerika, natuur en milieu: In Venezuela zint 43 luuj óm 't laeve gekómme nao aerdversjuvinge. Wiejer waere nog teentalle luuj vermis.
  • Economie: De Nobelpries in de Economie geit nao Ben Bernanke, Douglas W. Diamond en Philip H. Dybvig "óm hun ongerzeuk nao banke en financieel crises."[14]
9 oktober
8 oktober
7 oktober
  • Politiek, Oes-Europa: De Nobelpries veur de Vrae geit nao de Wit-Róssischen dissidentj Ales Bjaljatski, de Róssische minsjerechteorganisatie Memorial en 't Oekraïens Centrum veur Börgerlike Vriehede.[18]
  • Oes-Europa: Kórtbie de sjtad Liman in Oes-Oekraïne waere twie massagraver óntdèk. Dao-in ligke óngevier 200 lichame.[19]
  • Vereinig Keuninkriek en Ierlandj: In 't noorde van Ierlandj zint teen luuj óm 't laeve gekómme door 'n explosie in e tankstation.
6 oktober
  • Zuudoes-Azië: Op e kènjerdaagverblief inne Noord-Thaise provincie Nong Bua Lamphu vèntj 'n sjeetpartie plaats. Daobie valle zeker 37 doeje en teen gewónje.
  • Kóns en cultuur: De Nobelpries in de Literatuur geit nao de Franse Annie Ernaux "óm de mood en klinische sjerpde womit ze de wortele, vervraemdinge en collectieve remminge van 't persoenlik gehäöge ónthölt."[20]
5 oktober
4 oktober
3 oktober
  • Weitesjap: De Nobelpries in de Genaeskónde geit nao de Zweed Svante Pääbo "óm zien óntdekkinge ómtrèntj de genome van oetgesjtorve minsjesaorte en de minsjelike evolutie."[23]
2 oktober
1 oktober
  • Oes-Europa: 't Oekraïens laeger pak de sjtad Lyman trök. Zoewel sjtrategisch es symbolisch is dit 'ne zjwaore sjlaag veur Róslandj.[26]
  • Zuudoes-Azië, Sjport: Bie relle tösje hooligans van Arema FC en Persebaya Surabaya in de Indonesische sjtad Malang valle zeker 174 doeje.[27]
sónger datum (september)
  • Oes-Europa, 23-27 september: Róslandj hèlt referenda inne bezatde Oekraïense regio's Loehansk, Donetsk, Zaporizja en Cherson. Dees referenda zint illegaal en verloupe neet democratisch.
  • Midde-oeste, 16 september-huuj: Massaal proteste in Iran taege de zedepelitie en 't relizjieus rezjiem nao d'n doed van Mahsa Amini.
  • Centraal-Azië, 14-20 september: Bie gevechte oppe grens tösje Kirgizië en Tadzjikistan valle mie es 90 doeje. Bei lenj besjöldige zich óngerein van provokaties.[28]
  • Midde-Oeste, 12-14 september: Bie gevechte oppe grens tösje Armenië en Azerbeidzjan valle mie es 200 doeje. Bei lenj besjöldige zich óngerein van provokaties.[29]
  • Oes-Europa, 6-12 september: Bie e groetsjalig taegenoffensief inne regio Charkov boke de Oekraïense sjtriedkrachte in e paar daag tied flinke terreinwins oppe Róssische armee.[30]
  • Midde- en Noord-Amerika, natuur en milieu, 27 september-2 oktoeber: orkaan Ian kump bie Cuba en Florida aan landj. Op Cuba zit praktisch de ganse bevolking zónger sjtroum. Ouch in 't zuudoeste vanne VS rich 't noedwaer boetegewoen väöl sja aan. Dao valle teentalle doeje en gewónje.[31][32]
30 september
  • Oes-Europa: Róslandj annexeert, bie mónj van Poetin, officieel de Oekraïense oblaste Loehansk, Donetsk, Zoprizja en Cherson. Dees annexaties waere door zoe good wie gein ènkel landj erkèndj.
  • Economie, Nederlandj: Volges 't CBS is de inflatie gesjtege nao 'n recordhuuegde van 17,1%. Det kump ónger mie door de hoeg enerzjieprieze.
  • Oes-Europa: Bie 'ne raketaanval op e humanitair konvooi inne regio Zaporizjia valle 30 doeje. Wiejer rake 88 luuj gewóndj.
  • Centraal-Azië: Bie 'nen terroristischen aansjlaag op 'n sjoel inne Afghaanse huidsjtad Kaboel valle teentalle doeje en gewónje.
  • Afrika: Presidentj Paul-Henri Sandaogo Damiba van Burkina Faso weurt door 't laeger aafgezat.
28 september
  • Kóns en cultuur: Rapper Coolio, bekindj van d'n hit Gangsta's Paradise, sjtörf op 59-jäörige laeftied.[33]
26 september
  • Weitesjap [Waereldtied; 27 september Midde-Europesen Tied] De NASA deit e ruumdetuug, DART, mit succes insjlaon op asteroïde Dimorphos. Dit is 'nen test óm te toekóms potentieel insjlaaggevierlike asteroïde te kinne vernetige of ómleie.[34]
  • Midde-Amerika: Op Cuba waert 't homohuwelik gelegaliseerd.
  • Oceanië, natuur en milieu: Inne Groete Oceaan bie Tonga is e nuuj eilendje óntsjtange nao de oetbarsting van 'n óngerziese völkaan.[35]
  • Oes-Europa: Op 'n sjoel in 't Róssische Izjevsk vèntj 'n sjeetpartie plaats. Daobie valle 18 doeje en 24 gewónje.
  • Nederlands Limburg, Economie: Brand kunjig aan det 't de productie van pils oet Wielder eweg geit haole. De broewerie zouw allein nog mótte waere gebroek veur speciaalbeer.[36]
25 september
24 september
23 september
22 september
  • Kóns en cultuur: De Britse sjriefster Hilary Mantel sjtörf op 70-jäörige laeftied.[43]
21 september
19 september
  • Kóns en cultuur, Midde-Oeste: Op 't sjtrandj kórtbie de Israelische sjtad Tel Aviv weurt 'n graafgrót óntdèk oeten tied vanne Egyptische farao Ramses II. Arsjeologe sjpraeke van 'n extreem zeldzaam óntdekking.[44]
18 september
17 september
  • Zuud-Azië: In Acham, 't weste van Nepal, valle zeker 17 doeje door aerdversjuvinge.
16 september
  • Oes-Europa: In 'ne bósj kórtbie de Oekraïense sjtad Izjoem, die veurige waek zaoterdig woort heroverd door Oekraïense sjtriedkrachte, waere hónderde graver en inkel massagraver óntdèk. Dao-in ligke óngevier 450 lichame.[47]
  • Belsj Limburg, politiek: Veerle Heeren nump óntsjlaag es börgemeisterse van Sintruin.[48]
  • Zuud-Europa: Door euversjtruiminge inne Marke (Midde-Italië) zint 9 luuj óm 't laeve gekómme.
14 september
  • Noord-Europa, politiek: Rechse partieje winne de Zwjaedse parlementsverkezinge. De sociaaldemocratische premier Andersson treujt aaf.[49]
  • Nederlands Limburg: Donny M. bekèntj de óntveuring, 't misbroek en de maord op de neugejäörige jóng Gino begin juli.[50]
13 september
  • Kóns en cultuur: De Franse rezjisseur Jean-Luc Godard sjtörf op 91-jäörige laeftied door euthanasie.
11 september
  • Sjport: De Belsj Remco Evenepoel wintj de Runj van Sjpanje bie de mansluuj, en de Nederlandse Annemiek van Vleuten wintj bie de vrouwluuj.
  • Sjport: De Sjpanjool Carlos Alcaraz winth de US Open bie de mansluuj door in veer sets (6-4, 2-6, 7-6 (7-1) en 6-3) te winne van de Noor Casper Ruud. Alcaraz weurt mit dees euverwinning d'n iersten tiener oets dae de Waereldranglies aanveurt.
10 september
8 september
  • Vereinig Keuninkriek: Keuningin Elizabeth II sjtörf op 96-jäörige laeftied en weurt opgevolg door häöre zoon Sjarel III.
  • Sjport: De Nederlandse keeper Piet Schrijvers sjtörf op 75-jäörige laeftied.[51]
6 september
5 september
  • Centraal- en Oes-Azië: In Sjina en Afghanistan vènje aerdsjóddele plaats. Daobie zint teentalle luuj óm 't laeve gekómme en gewóndj geraak.
  • Noord-Amerika: bie mierder sjtaekpartieje inne Canadese sjtaat Saskatchewan kómme 12 luuj óm 't laeve en rake 18 luuj gewóndj.
2 september
Hanjelingen en brón


Rifferensies

bewirk
  1. ↑ Globo.com - Eleição para Presidente
  2. ↑ Phys.org - Several beautiful new bird species found on remote Indonesian islands
  3. ↑ NOS.nl - Verstappen breekt Formule 1-record in Mexico met veertiende zege dit jaar
  4. ↑ NOS.nl - Dodental door verdrukking bij halloweenviering Seoul loopt op naar 146
  5. ↑ Het Laatste Nieuws - Het Laatste Nieuws-columnist en journalistiek icoon Hugo Camps (79) overleden
  6. ↑ Nu.nl - Great Balls of Fire-zanger Jerry Lee Lewis (87) overleden
  7. ↑ 1Limburg - Burgemeester Donders van Roermond treedt af
  8. ↑ NOS.nl - Verdachten moord IKON-journalisten El Salvador na 40 jaar opgepakt
  9. ↑ PZC - Nederlands eerste ruimtevaarder Lodewijk van den Berg (90) overleden: Zeeuw viel in slaap vlak voor de landing
  10. ↑ The Guardian - Just Stop Oil activists throw soup at Van Gogh’s Sunflowers
  11. ↑ BBC News - Kwasi Kwarteng sacked as UK Chancellor
  12. ↑ Nu.nl - Robbie Coltrane die Hagrid speelde in Harry Potter op 72-jarige leeftijd overleden
  13. ↑ BNR - Liveblog | Rusland bestookt Oekraïense steden met raketten
  14. ↑ NobelPrize.org - Paersberich
  15. ↑ Nu.nl - Superieure Verstappen weer wereldkampioen na verwarring over puntentelling
  16. ↑ NOS.nl - Franse filosoof en baanbrekend antropoloog Bruno Latour (75) overleden
  17. ↑ Trouw - Explosie op Krimbrug is een logistiek probleem, maar vooral een klap in het gezicht van Poetin
  18. ↑ NobelPrize.org - The Nobel Peace Prize 2022
  19. ↑ BBC - Ukraine says mass burial sites found in retaken town of Lyman
  20. ↑ NobelPrize.org - The Nobel Prize in Literature 2022
  21. ↑ NobelPrize.org - Paersberich: The Nobel Prize in Chemistry 2022
  22. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries in de Natuurkónde 2022
  23. ↑ NobelPrize.org - Paersberich: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2022
  24. ↑ O Globo - Placar Lula e Bolsonaro é o mais apertado para 1º turno desde a redemocratização
  25. ↑ NOS.nl - Oud-premier Borisov wint Bulgaarse verkiezingen, maar formatie wordt moeilijk
  26. ↑ CNN.com - Russian forces retreat from strategic Donetsk city a day after Moscow’s annexation of the region
  27. ↑ NOS.nl - Ten minste 174 doden bij rellen na voetbalwedstrijd in Indonesië
  28. ↑ Reuters - Kyrgyz-Tajik border conflict death toll nearly 100
  29. ↑ Reuters - More than 200 killed in Armenia-Azerbaijan border clashes - officials
  30. ↑ De Limbörger - LIVE | ‘Hevige gevechten in Charkov-regio, Oekraïne rukt verder op’
  31. ↑ The New York Times - Cuba's power grid fails in wake of Hurricane Ian, leaving island without electricity
  32. ↑ NBC News - Historic search-and-rescue operation underway as Ian's death toll reaches 87
  33. ↑ The New York Times - Coolio, 'Gangsta's Paradise' Rapper, Dies at 59
  34. ↑ NASA op Twitter
  35. ↑ Washington Post - New island forms in Tonga after Home Reef volcano eruption
  36. ↑ Nu.nl - Brand stopt met het grootschalig brouwen van pils in Limburgs dorp Wijlre
  37. ↑ Nu.nl - Kipchoge verbetert eigen wereldrecord op marathon in Berlijn
  38. ↑ NOS.nl - Evenepoel pakt met overmacht WK-titel, geen succes Oranje na Van der Poel-ophef
  39. ↑ De Standaard - Drugscriminelen wilden Van Quickenborne ontvoeren, drie Nederlanders gearresteerd
  40. ↑ Louder than War - Pharaoh Sanders RIP
  41. ↑ NOS.nl - Stunt Van Vleuten: ondanks elleboogbreuk solo naar wereldtitel in Wollongong
  42. ↑ NOS.nl - Actrice Louise Fletcher (88), bekend als Nurse Ratched, overleden
  43. ↑ Oetgeverij 4th Estate Books op Twitter
  44. ↑ Jerusalem Post - Israeli archeologists discover 'once-in-a-lifetime find' of ancient pottery under beach
  45. ↑ NOS.nl - Foss verrast topfavorieten op WK tijdrijden: 'Voelt alsof ik droom'
  46. ↑ NOS.nl - Van Dijk snelt in Australië superieur naar derde wereldtitel tijdrijden
  47. ↑ VRT - Honderden graven ontdekt in bos in bevrijde Oekraïense stad Izjoem: massa-executie of omgekomen tijdens bombardementen?
  48. ↑ De Standaard - Burgemeester Veerle Heeren van Sint-Truiden neemt ontslag
  49. ↑ NOS - Rechts blok wint parlementsverkiezingen Zweden, premier treedt af
  50. ↑ Nu.nl - Donny M. bekent ontvoeren, misbruiken en doden van negenjarige Gino
  51. ↑ Ajax.nl - Voormalig Ajax-doelman Piet Schrijvers (75) overleden
  52. ↑ Omroep Brabant - Twee jonge kinderen en twee vrouwen omgekomen bij ongeluk in Oud Gastel
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Sjabloon:In_%27t_nuujs/10-2022&oldid=22714"